Có thể ngày mai là ngày cuối - 1

  TÂM SỰ  

Đây là lần thứ 4 công ty trì hoãn việc trả lương. Cảm xúc bây giờ chỉ còn chán nản, mệt mỏi và bực dọc.

Có thể ngày mai là ngày cuối - 1

Đầu năm 2022, sau khi làm việc được một thời gian ở công ty lớn với các phúc lợi tốt nhất, tôi muốn thử sức mình ở những vai trò khác nhau nên tìm kiếm các công ty khác. Sau khi cân nhắc giữa cơ hội làm việc tại Peru cho một tập đoàn lớn và làm việc ở một startup, tôi đã chọn startup vì nghĩ rằng mình sẽ được va chạm và trải nghiệm nhiều công việc khác nhau hơn so với một công ty đã có quy trình từ lâu. Mãi sau này tôi mới nhận ra, đó là một quyết định tạo nên chuỗi ngày đầy drama trong năm 2022.

Ban đầu, tôi chỉ dự định trải lòng với anh em một chút về tình trạng hiện giờ, nhưng nếu chỉ như vậy thôi thì tôi cũng không giải tỏa được bao nhiêu. Tính tôi hướng nội, ít khi trải lòng với ai bao giờ, vậy nên trong suốt một năm 2022 nhiều drama, tôi đã phải cố gắng kìm nén chịu đựng những thứ xảy ra với mình.

Nên có lẽ, tôi sẽ viết khá dài, và chia thành nhiều tập, anh em tò mò có thể đọc hết để cùng trải qua các cảm xúc mà tôi gặp phải. Ở cuối chuỗi bài, tôi sẽ tiết lộ tên công ty cho anh em. Có lẽ, lúc đó công ty không còn hoạt động nữa cũng nên. Có thể sẽ không đúng theo trình tự thời gian, nhưng tôi sẽ cố gắng để anh em có thể hiểu hết mọi chuyện.

Phỏng vấn

Tôi sẽ bắt đầu kể từ buổi phỏng vấn.

Đó là một ngày mưa nhẹ vào buổi sáng, tôi xin phép nghỉ một buổi ở công ty cũ để đi phỏng vấn. Vì đã xem địa chỉ trên mạng rồi nên tôi đến cũng rất dễ dàng. Công ty nằm trong một khu dân cư City Landpark Hill, ở đây các tòa nhà được xây theo lối thiết kế tân cổ điển san sát nhau và khó phân biệt rõ được vì màu sắc, phong cách giống nhau hoàn toàn. Tôi cố tìm logo công ty. Ở trên trang tuyển dụng, tôi ấn tượng với logo vì nó hoàn toàn trùng màu sắc và thứ tự màu của logo Google. Tôi cũng thắc mắc tự hỏi, công ty này có gì đó liên quan tới Google chăng? Hay là một startup của các kĩ sư từng làm việc ở Google? Bỏ qua chuyện có vi phạm việc đánh cắp ý tưởng, phải nói thật là người tạo logo đã biết cách tạo ấn tượng ngay từ đầu với tôi. 

Cuối cùng thì tôi cũng đến trước văn phòng công ty sau một hồi vòng qua vòng lại. Trong khi các công ty, cửa hàng xung quanh đưa biển quảng cáo và logo xoay ra ngoài mặt đường thì công ty này lại xoay ngang, và để tận bên trong gần cửa ra vào. Lại là một ý tưởng khác người nữa. Khi tôi đang tự hỏi nên chạy thẳng xe xuống dưới hầm hay để ở bên ngoài thì một người đàn ông đứng tuổi ăn bận bình thường bước đến. Người đàn ông có mái tóc mỏng, được chải ngược ra phía sau, đúng theo kiểu cổ điển mà các cụ đã đi lính từ xưa hay làm. Mặc một chiếc áo thun polo xám cũ, quần tây ống rộng và dép da, người đàn ông hỏi tôi đi đâu, và chỉ xuống hầm kêu chạy xe xuống dưới đó. Dáng vẻ của người đàn ông này toát lên sự trầm tĩnh, từ tốn và cũng có uy lực làm tôi không thể đoán được ông ấy là ai và có chức vụ gì trong công ty này. Có thể là sếp lớn, nhưng thích ăn mặc bình dị. Nhưng theo những gì được mô tả trên trang tuyển dụng thì ông ấy không thể là sếp được vì là một công ty startup trẻ. Là bảo vệ cũng không phải, ông ấy không có chút dáng vẻ nào cho thấy đang làm công việc bảo vệ được. Ông ấy đứng ngay cầu thang, ra hiệu cho tôi bước lên theo, dẫn tôi đi từ tầng hầm lên tầng cao nhất. Tầng trệt không có ai, đèn đã tắt, có lẽ công ty giờ này chưa hoạt động, tôi đoán vậy vì các công ty công nghệ thường bắt đầu công việc khá trễ.

Phòng trên lầu 2 có một ô cửa sổ không lớn lắm hướng về phía cầu thang. Vì tò mò nên khi bước đến giữa cầu thang tầng 2 tôi có ghé mắt vào xem mọi người làm công việc như thế nào. Một cô bé ngồi hướng mặt ra cửa sổ, nghiêng đầu sang một bên, thấy tôi, nở nụ cười. Tính tôi nhát gái, nên không chút mảy may hồi đáp nụ cười đó và bước tiếp lên tầng 3. Nhưng vẫn kịp nhìn ngó qua văn phòng một chút. Bàn khá to, màu gỗ sẫm, khá giống bàn làm việc của các sếp. Trên bàn không quá nhiều máy móc, chỉ có laptop và tập vở. Tôi đoán đó là phòng của các HR, hoặc là bộ phận kế toán, làm việc chủ yếu là hồ sơ giấy tờ.

Đi hết 3 tầng lầu, tôi biết được đây là một căn hộ cho thuê, và bài trí lại để thành nơi hoạt động của công ty. Người đàn ông dẫn tôi vào căn phòng duy nhất trên tầng 3 và nói tôi ngồi chờ một chút. Tôi cảm ơn và ngồi vào ghế chờ. Căn phòng có bảng trắng, trên đó viết vài thứ như tên một công ty blockchain (mà tôi không tiện kể ra), tên công ty này và vài ý tưởng, mục tiêu. Phía đối diện là TV màn hình rộng, máy in, remote, các vật dụng thường thấy trong một phòng họp, không có gì đáng chú ý. 

Chờ tầm 2 phút, có một cô gái bước vào. Cô gái ăn mặc bình thường nhưng dáng vẻ rất tự tin và làm chủ. Người ta nói "Người đẹp vì lụa", nhưng ở cô gái này thì ngược lại, lụa phải đẹp lên nhờ dáng vẻ của cô ấy. Tôi không giỏi nhìn mặt đoán người, ngay từ đầu tôi gọi cô ấy là chị vì nét trưởng thành và cách ăn nói chỉn chu của cô ấy. Tôi nhận ra nhiều lần cô ấy gọi tôi là "bạn" trong cuộc nói chuyện nên hiểu là có thể cô ấy bằng hoặc nhỏ hơn tôi. Các câu hỏi của cô ấy phỏng vấn tôi ở mức sơ đẳng và tổng quan. Giữa các câu hỏi có một quãng thời gian nghỉ hơi lâu, có vẻ như đó là thời gian để suy nghĩ thêm một câu hỏi khác nữa. Không câu nào hỏi sâu vào kỹ thuật chuyên ngành, thuật toán hay công nghệ gì, chỉ hỏi loanh quanh về các thông tin chung chung mà tôi đã ghi đủ trong CV. Có thể dễ dàng đoán được cô ấy từ bộ phận HR mới vào nghề, và đang cố kéo dài thời gian đợi một technical leader - người có chuyên môn hơn với tôi. Đúng như tôi đoán, sau tầm 10 phút hỏi bâng quơ vài câu, cô ấy bảo chờ sếp vào phỏng vấn tiếp. Khoảng tầm 5 phút thì có một người khác bước vào. Không gõ cửa, bước vào nhanh, đóng cửa rất mạnh, bước đến và lôi ghế nghe âm thanh rất to, ngồi phịch xuống ngả lưng ra sau, tay dang rộng và miệng thì đang nhai chóp chép. Anh ấy ra hiệu cứ tiếp tục phỏng vấn đi, thì cô gái ngồi bên bảo là đã xong rồi, và tổng kết lại những gì nãy giờ tôi trả lời.

- Thế à? - Rồi quay sang hỏi tôi - Em làm Java phải không? Đã làm qua những dự án lớn nào chưa?

Tôi bắt đầu trả lời câu hỏi bằng cách kể sơ bộ các dự án đã từng tham gia của mình. Nhưng chỉ mới nói được 2 câu, anh ấy đứng dậy bước ra ngoài phòng. Tôi ngơ ngác quay sang cô gái, cô gái cũng đang đực mặt ra khó xử. Tôi chỉ mỉm cười và hỏi em:

- Đó là sếp ở đây hả?

- Dạ, là sếp.

Tôi quên chưa kể cho anh em về ngoại hình anh sếp này. Tóc được uốn xoăn thành từng lọn nhỏ, bồng lên. Nếu anh em từng thấy miếng nhôm chà nồi như thế nào thì thực sự nhìn y chang như vậy. Mặc một bộ blazer kiểu Hàn rộng không có form, quần thun cùng màu blazer và bỏ áo sơ mi vào trong quần thun và mang một đôi giày sneaker Kappa. Tôi không thể đủ kiến thức để đánh giá đó là thời trang kiểu gì, vì tôi chỉ thích thời trang cổ điển. Tôi đoán đây có thể là một gã công tử nhà giàu, thích thể hiện, mang những tư tưởng mới mẻ, phá cách và quen biết với giới nhà giàu. Có thể vì vậy mà anh ấy được tài trợ để lập nên một công ty và thu hút những người trẻ, những người cũng có cùng tư tưởng phá vỡ khuôn khổ cũ rích để đến với những thứ mới mẻ. Càng nghĩ, tôi lại càng đoán anh ta ở bộ phận Văn hóa và Hoạt động của công ty. Nhưng sực nhớ lại cô gái HR trước mặt vừa khẳng định đó là sếp, tôi lại rơi vào hoang mang. Sếp? Nếu vậy anh ta chỉ nên đi gây ấn tượng với khách hàng và kéo dự án về, chứ nếu làm việc chung thì chắc là tôi không thể trụ nổi. 

Anh ấy bước vào cầm theo một chai nước nhãn hiệu toàn chữ Nhật hay chữ Hàn không rõ, và tu ừng ực, ra hiệu cho tôi tiếp tục nói tiếp. Tôi cũng nói, và kết thúc giữa chừng chứ không mô tả rõ, một phần vì mất hứng lúc nãy, một phần vì anh ta không tập trung vào câu trả lời của tôi mà chuyển sang ăn kẹo và quay qua nói chuyện với cô gái HR.

Thường thì những lúc này tôi sẽ thể hiện bản thân để không bị lép vế. tôi ngồi ra phía sau một chút, gác chéo chân, nghiêng sang một bên và chống cùi chỏ vào tay nắm ghế. Đối với tôi, tôi muốn trao đổi sức lao động và hưởng một khoản tiền thù lao xứng đáng chứ không phải cầu cạnh công việc gì, nên lúc ấy tôi tỏ ra không lo sợ gì.

Anh ấy lại kéo xềnh xệch chiếc laptop của cô gái HR qua để xem rõ CV của tôi. Rồi hỏi tôi thêm vài câu nữa. Thề luôn với anh em là câu trả lời nào của tôi anh ấy cũng không tỏ ra lắng nghe và luôn ngắt lời qua câu tiếp theo. Tôi không biết là anh ấy đủ kinh nghiệm để đủ hiểu rõ ra câu trả lời của tôi hay không khi tôi chỉ mới nói nửa chừng. Sau vài câu như vậy, tôi bắt đầu trả lời cụt ngủn cho qua mau. Và quả thật đúng theo ý anh ấy, các câu trả lời ngắn làm anh ấy tập trung và có vẻ hiểu hơn. 

Tiếp đến, anh ấy mô tả công ty, mô tả mục tiêu và giới thiệu "có rất nhiều khách hàng và rất nhiều dự án đang chờ anh làm". Câu ấy làm tôi nhớ rất rõ, vì một công ty startup mà đủ uy tín để kiếm được nhiều dự án và nhiều khách hàng thì triển vọng phát triển rất cao.

- Dự án là outsourcing của khách hay sao anh? - Tôi hỏi kỹ lại.

- Có dự án của khách hàng và có dự án của riêng công ty, rất nhiều.

Tôi gật đầu. Trước đó, tôi có tham khảo qua thì không thấy bất kì trang web nào của công ty. Không hề thấy thông tin review gì từ bất kì trang nào, tôi chỉ nghĩ đơn giản là vì startup nên chưa thể tìm kiếm trên Google được nhiều. 

Tôi chuyển qua hỏi các phúc lợi công ty:

- Công ty đóng bảo hiểm xã hội trên mức lương nào vậy anh?

- Là sao? Anh chưa hiểu "đóng trên mức nào"?

- Có một số công ty đóng trên mức 4-5 triệu, có một số công ty đóng full lương. Thì công ty mình đóng trên mức nào vậy anh?

- Em muốn đóng trên mức nào thì công ty đóng cho em trên mức đó, muốn đóng full lương thì công ty đóng full lương.

Tôi tỏ ý hài lòng. Và tiếp tục hỏi:

- Công ty có gói bảo hiểm sức khỏe không anh?

- Bảo hiểm sức khỏe? Để làm gì vậy em?

Tôi hơi khựng lại một chút rồi giải thích:

- Đó là các gói bảo hiểm mà khi nhân viên đi khám bệnh có thể hoàn tiền lại được ấy anh, như PVI, PTI,..

- À, công ty đang cân nhắc chọn gói bảo hiểm tốt nhất để cho nhân viên và sẽ có trong thời gian gần nhất.

Tôi thầm hiểu là chưa có. Nhưng qua 2 câu hỏi thì tôi hơi ngờ ngợ, những nhân viên vào trước tôi họ có quan tâm đến những thứ này không mà anh sếp có vẻ như mới lần đầu nghe vậy.

Tôi tiếp tục hỏi về review lương. Anh ấy cười và quay sang cô gái HR đang ngồi im như thóc:

- Ở đây không giới hạn số lần review lương trên một năm. Phải không em? Em được review bao nhiêu lần rồi?

Cô gái HR gật đầu, trả lời nhỏ:

- Dạ, nhiều!

Tôi thấy khá thiếu chuyên nghiệp, nhưng tạm bỏ qua vì có lẽ một startup trẻ nên hoạt động theo cảm tính nhiều hơn. 

Tôi kết thúc buổi phỏng vấn bằng việc deal lương. Anh ấy không đáp ứng mức lương tôi đề nghị mà giảm xuống hẳn 200USD. Tôi không chấp nhận và cuối cùng thỏa thuận qua lại, tôi chấp nhận mức giảm xuống 100USD. Thực ra tôi deal cao hơn hẳn, để khi phía công ty có giảm tôi vẫn không bị xuống quá sâu. Ngoại trừ mức lương cao, cao hơn hẳn ở công ty cũ, tôi thấy chả được cái gì khác nữa. Nhưng cuộc sống mà, trong thời điểm này tôi cần tiền.

Ra khỏi phòng phỏng vấn, tôi vẫn còn lưỡng lự, lựa chọn mức lương hay lựa chọn môi trường. 

Bước đến cầu thang tầng 2, tôi lại ngó vào cửa sổ một lần nữa để xem kỹ hơn về môi trường làm việc. Vẫn cô bé đó, nghiêng đầu sang một bên, thấy tôi và nở nụ cười. Lần này tôi nhếch mép một cách miễn cưỡng, vì lịch sự. Phía ngoài phòng, có một chàng trai ngồi làm việc với chiếc laptop, mang dép lê, quần short. Cả 2 thấy nhau, gật đầu một cái rồi đi.

Tôi chạy xe từ hầm ra khỏi công ty, trời lúc này đã tạnh mưa, nhưng mặt đường vẫn còn ẩm ướt lắm. Tôi lái xe về phòng trọ, và nghĩ, thôi thì cứ làm việc tại đây, dù gì mình cũng đang mong muốn được va chạm và trải nghiệm thêm nhiều thứ mới mẻ. Có lẽ sẽ học được nhiều thứ và làm tăng kinh nghiệm của mình. Với một chút hân hoan, tôi chạy xe về và tiếp tục các công việc ở công ty cũ. 

Sau ngày đó, tôi đã viết đơn xin nghỉ việc ở công ty cũ. Thực ra, trước đó tôi đã thông báo với các đồng nghiệp trong team rồi, việc viết đơn chỉ là hình thức bàn giao.

Buổi phỏng vấn chỉ là một chút khởi đầu cho chuỗi drama đang chờ phía trước mà tôi không hề hay biết mà nếu là người có con mắt tinh tường hơn đã nhận ra và né khỏi công ty ngay từ đầu rồi.

============================================================

Lần đến, tôi sẽ tiếp tục kể drama sau khi vào công ty được 2 ngày cho anh em nghe.